Đà Lạt vốn nổi tiếng là xứ sở của những loài rau, củ quả trên mảnh đất Lâm Đồng. Không chỉ có những loại rau củ quả thông thường, Ẩm thực Đà Lạt cũng còn rất hấp dẫn khách du lịch với những đặc sản ” hiếm ” đang được rất nhiều người quan tâm. Trong số đó có hai món “sú kẹp nách” và “phê-nôn” đang gây chú ý.
“Sú kẹp nách” Tên tiếng Anh là Brussel sprouts, có nguồn gốc từ nước Bỉ và hiện được trồng nhiều ở các nước châu Âu, Bắc Mỹ. Theo một số nhà vườn, “sú kẹp nách” đã được trồng ở Đà Lạt từ thời Pháp thuộc, là loại sản phẩm cao cấp phục vụ cho các quan chức thời đó nhưng về sau này thì biến mất, gần đây mới xuất hiện trở lại. “Sú kẹp nách” cho thu hoạch sau 90-180 ngày xuống giống. Các mầm rau phát triển như chồi theo mô hình xoắn ốc dọc theo thân cây, tại mỗi cuống lá sẽ cho ra một quả giống như một chiếc bắp cải thu nhỏ. “Sú kẹp nách” có họ cùng cây rau bắp cải nhưng có thể đạt độ cao từ 80-120 cm; mỗi cây sẽ cho thu hoạch từ 150-170 chiếc bắp cải mini. Trung bình 1 kg có khoảng 50 sản phẩm và được bán với giá rất cao từ 200.000-250.000 đồng/kg. Loại rau này chứa một lượng lớn vitamin A, vitamin C, axít folic và chất xơ. Theo một nghiên cứu của Hà Lan, “sú kẹp nách” chứa một lượng lớn glucosinolates (có thể chống lại căn bệnh ung thư ruột kết), indole-3-carbinol (ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư), vitamin K (tốt cho bệnh nhân bị bệnh tim); đồng thời, có thể dùng làm nhiều món ăn như: làm salad, luộc, chiên hay nướng cùng với các loại thịt cho hương vị ngọt thanh, mát và tốt cho sức khỏe.
Củ “phê-nôn” Tên tiếng Anh là fennel, người dân quen gọi là củ “phê-nôn” hay củ hồi, là một loại thảo dược dùng trong ẩm thực và làm thuốc. Có nguồn gốc từ Địa Trung Hải, củ hồi có họ cùng với cây thì là. Tất cả các phần của cây đều có thể sử dụng được, rất tốt cho mọi lứa tuổi và đặc biệt là phụ nữ cho con bú. Tuy nhiên, phụ nữ đang mang thai không nên dùng. Củ hồi cũng mới chỉ du nhập Việt Nam và được trồng ở một số trang trại rau cao cấp ở Đà Lạt. Củ hồi được dùng làm nước xốt, xúp, rau trộn và các món hầm. Cây hồi có hương vị giống như cam thảo, thơm dịu nhẹ như hoa hồi. Cây hồi có đầy đủ các chất dinh dưỡng có lợi như vitamin C, mangan, kali, folate, phốt-pho, canxi… và chứa dinh dưỡng thực vật như rutin, quercitin, anethole… có tác dụng làm giảm viêm, ngăn ngừa tổn thương gan do hóa chất chống ung thư. Fennel là một nguồn tuyệt vời của chất xơ, giảm cholesterol và loại bỏ độc tố gây ung thư ra khỏi ruột già. Ngoài ra, củ này còn được dùng làm thức uống như trà giúp cho hơi thở thơm tho, giảm cân, đầy hơi… Hiện nay, nhiều nhà vườn ở Đà Lạt đã trồng thành công “phê-nôn” cung cấp cho các siêu thị lớn nhưng do là loài mới lạ nên vẫn chưa được nhiều người tiêu dùng biết tới.
